De provinciale zorgplicht voor beschermde soorten wordt uitgewerkt via een actief te voeren beleid van maatregelen, gericht op het behouden of verbeteren van het leefgebied van 40 icoonsoorten. Deze 40 soorten zijn een indicator voor de biodiversiteit in Zuid-Holland en staan symbool voor de diverse typen natuur die we binnen de provincie kennen. Als het leefgebied voor deze soorten in orde is, is de natuur van Zuid-Holland naar verwachting ook in orde.
Ook komt de provinciale zorgplicht terug in de wijze waarop ontheffingen verleend worden in het kader van soortenbescherming. Daarbij streven we zoveel mogelijk naar een integrale aanpak, inclusief beschermingsmaatregelen, voor de betrokken soort zodat ontheffingsverlening uiteindelijk bijdraagt aan een gunstige staat van instandhouding van de in het wild voorkomende plant- en diersoorten.

Voor de icoonsoorten van Zuid-Holland is er een projectsubsidie voor icoonsoorten opengesteld. Deze subsidie maakt diverse projecten mogelijk, verspreid over provincie Zuid-Holland, om het leefgebied van icoonsoorten te behouden en te verbeteren. Hier is rekening gehouden met enerzijds de borging van het toekomstig beheer, anderzijds met de betrokkenheid van inwoners en andere partijen bij het icoonsoortenbeleid. De openstelling hiervan is 30 september 2019 gesloten. Hierdoor zal realisatie van de projecten plaatsvinden in 2020-2023. Daarnaast is met steun vanuit provincie Zuid-Holland een zenderonderzoek naar de verspreiding van zeearenden in Zuid-Holland gefinancierd.

De provincie is bevoegd gezag voor het verlenen van ontheffingen, vergunningen, verklaringen van geen bedenkingen en het geven van bestuurlijke rechtsoordelen op grond van de Wet natuurbescherming. Het gaat daarbij kort samengevat om gebiedsbescherming, soortenbescherming, beheer en schadebestrijding en houtopstanden. De Omgevingsdienst Haaglanden voert deze taken namens de provincie uit voor het gehele grondgebied van de provincie Zuid-Holland. Het verlenen van vergunningen en ontheffingen gebeurt op basis van aanvragen. Op de aantallen of de inhoud kan derhalve niet gestuurd worden. Dat geldt uiteraard ook voor het registreren van meldingen. De in 2019 uitgevoerde werkzaamheden door de Omgevingsdienst Haaglanden waren relatief omvangrijk. Met name het aantal ontheffingen voor soortenbescherming viel in 2019 net als in 2018 hoger uit dan verwacht. Dit is een landelijke trend en deze trend leidt ertoe dat er op de markt een schaarste ontstaat aan gekwalificeerd personeel.
Het is uiteraard van belang dat besluiten op aanvraag binnen de wettelijke termijn worden genomen. Via de voortgangsrapportages van de Omgevingsdienst Haaglanden wordt hierop toezicht gehouden. Vergunningen, ontheffingen en bestuurlijke rechtsoordelen op grond van de Wet natuurbescherming kunnen betrekking hebben op activiteiten waarvoor tevens een andere vorm van toestemming nodig is. Voor zover de provincie het bevoegd gezag is voor het verlenen van meerdere toestemmingen, streven de provincie en de Omgevingsdienst Haaglanden naar afstemming om tot een eensluidend oordeel te komen.
De Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid voert de taken op het gebied van toezicht en handhaving namens de provincie uit voor het gehele grondgebied van Zuid-Holland.
Hierbij concentreert men zich op de volgende drie terreinen:

1. omgevingsvergunningplichtige activiteiten;
2. aangewezen gebieden, in het bijzonder Natura 2000-gebieden;
3. specifieke nalevingsproblemen in het vrije veld, buiten de bebouwde kom; waaronder ook begrepen jacht, beheer- en schadebestrijding, houtopstanden en soortenbescherming.

Het toezicht en de handhaving in het kader van de Wet natuurbescherming voert de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid uit in nauwe samenwerking met de handhavingspartners (terreinbeherende organisaties, andere omgevingsdiensten, gemeenten, waterschappen, politie, etc). Hierbij gaat men risicogericht te werk. Daartoe is van alle mogelijke categorieën gedragingen bepaald wat het maximale risico is voor de biodiversiteit, wat het risico is in financieel opzicht en wat de bestuurlijke risico’s zijn. Aan de hand daarvan is een prioritering opgesteld die doorwerkt in het jaarlijks op te stellen werkplan van de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid.

Soortenbescherming

We voeren het soortenbeschermingsbeleid uit aan de hand van 40 icoonsoorten. Deze soorten staan symbool voor de gehele Zuid-Hollandse natuur in al haar verschijningsvormen. Voor deze soorten werken we aan:

• een gunstige staat van instandhouding en een positieve trend binnen Zuid-Holland;
• aansluiting bij bestaande projecten waarbij we de verbinding zoeken tussen de bescherming van soorten en andere thema’s;
• gebruikmaking van expertise bij onze maatschappelijke partners om de icoonsoorten op effectieve wijze te beschermen;
• samenwerking met maatschappelijke partners om samen het verhaal van de icoonsoorten te vertellen.

De Omgevingsdienst Haaglanden staat aan de lat om ook in de ontheffingverlening de soortenbescherming een plek te geven, zoals hierboven omschreven.
Faunabeheer

De uitvoering van het faunabeheer gebeurt door de wildbeheer-eenheden onder coördinatie van de Faunabeheereenheid Zuid-Holland (FBE). De Omgevingsdienst Haaglanden zorgt daarbij, namens de provincie, voor goed uitvoerbare ontheffingen en andere vormen van toestemming. De FBE rapporteert jaarlijks over aantallen gevangen en gedode dieren, gegevens over faunaschade, tellingen en trends. Het streven is erop gericht om de door in het wild levende dieren aangerichte schade op een aanvaardbaar niveau te houden, evenals de risico’s voor de openbare veiligheid en volksgezondheid.
BIJ12-Faunafonds verzorgt namens alle provincies het verlenen van tegemoetkomingen in de faunaschade. Hierbij is sprake van een open einde-regeling. Alle schade die voldoet aan de voorwaarden zoals gesteld in de Beleidsregel uitvoering Wet natuurbescherming, komt in beginsel in aanmerking voor een tegemoetkoming. De hoogte van deze schade kan van jaar tot jaar wisselen onder invloed van bijvoorbeeld klimatologische omstandigheden en de geldende gewasprijzen.